Bioloxía e Xeoloxía

A Terra no Universo. Xeoloxía dos planetas. Orixe da Terra e do Sistema Solar.

Estrutura e composición da Terra. Os métodos de estudo.

A materia mineral e a materia cristalina. Propiedades e métodos de estudo.

Magmatismo. As rocas ígneas máis importantes.

Metamorfismo. As rocas metamórficas máis importantes.

Os ambientes sedimentarios. Litogénesis. As rocas sedimentarias máis importantes.

Minerais petrogenéticos. Minerais e rocas de interese económico.

Os impactos ambientais do aproveitamento dos recursos xeolóxicos.

As Teorías orogénicas. Deriva continental e Tectónica de Placas.

Interpretación global dos fenómenos xeolóxicos no marco da Teoría da Tectónica de Placas.

A atmosfera: estrutura, composición e dinámica. A contaminación atmosférica. Métodos de determinación e de corrección.

A hidrosfera. O ciclo da auga. A contaminación da auga. Métodos de análises e depuración. O problema da escaseza de auga.

O equilibrio térmico do planeta. O clima e a súa distribución. Os sistemas morfoclimáticos. Grandes cambios climáticos históricos.

Xeomorfoloxía. Os factores condicionantes do modelado do relevo. A importancia da litoloxía e as estruturas xeolóxicas.

O modelado das zonas áridas. O problema da desertización. Medidas de prevención e corrección.

O modelado fluvial, costeiro e glacial. As augas subterráneas. Os impactos nas costas.

O chan: orixe, estrutura e composición. A utilización do chan. A contaminación do chan. Métodos de análises de chan.

A Terra un planeta en continuo cambio. Os fósiles como indicadores. O tempo xeolóxico. Explicacións históricas ao problema dos cambios.

A historia xeolóxica da Terra. Fauna e flora fósiles.

A investigación xeolóxica e os seus métodos. Fundamentos e utilidade da fotografía aérea, o mapa topográfico e o mapa xeolóxico. Importancia da xeoloxía na procura de recursos e nas obras públicas.

A constitución xeolóxica de España. Repercusións da xeoloxía na variedade de paisaxes, distribución de recursos, as comunicacións e a industria. O problema dos riscos. A ordenación do territorio.

A orixe da vida e a súa interpretación histórica. Evolución precelular. A Teoría celular e a organización dos seres vivos.

A base química da vida: compoñentes inorgánicos e orgánicos. A auga e os sales minerais. Os glúcidos e os lípidos. O seu biosíntesis.

Aminoácidos e proteínas. Biosíntesis proteica. Encimas e coenzimas. As vitaminas.

Os ácidos nucleicos. Replicación e transcrición.

Métodos de estudo da célula. Células procariontas e eucariontas. A célula animal e vexetal. Formas acelulares.

A membrana plasmática e a parede celular. Citosol, citoesqueleto. Sistemas de membranas e orgánulos. Motilidad celular.

Necesidades enerxéticas da célula. A respiración celular aerobia e anaerobia. A fotosíntesis. A quimiosíntesis.

O núcleo interfásico e o núcleo en división. O ciclo celular e a división celular. Mitosis e meiosis.

Niveis de organización dos seres vivos. A diferenciación celular. Tecidos animais e vexetais.

A reprodución asexual e a reprodución sexual. Xenética do sexo. Gametogénesis. Fecundación e desenvolvemento embrionario en metazoos. Ciclos biolóxicos.

A clasificación dos seres vivos. Taxonomía e nomenclatura. Os cinco reinos, relacións evolutivas. Os virus e a súa patoloxía. Outras formas acelulares.

Reino moneras. As cyanophytas. As bacterias e a súa importancia na sanidade, a industria e a investigación básica.

Reino protoctistas. Xéneros máis comúns en charcas, ríos e mares. O papel ecolóxicoe a súa importancia económica e sanitaria.

Reino fungos. Fungos comúns nos nosos campos e bosques. Importancia nos ecosistemas. Aplicacións e utilidade. Os liques. O seu papel como indicadores.

As plantas I: Briofitas. Xéneros comúns e importancia ecolóxica. O paso á vascularidad: licopodios, equisetos e fentos. A adquisición de sementes: cicadófitos e ginkófitos.

As plantas II: Coniferófitos e angioespermatófitos. Caracteres xerais, orixe, clasificación e ecoloxía. Familias e especies de árbores e arbustos españois máis representativos. A destrución dos bosques. A repoboación e as medidas preventivas.

Morfoloxía e fisioloxía das estruturas vexetativas e reprodutoras das cormofitas.

A agricultura en España. O impacto ambiental da sobreexplotación. Novas alternativas para a obtención de recursos alimentarios.

Invertebrados non artrópodos: fila poríferos cnidarios, ctenóforos, platelmitos, nemátodos, anélidos moluscos e equinodermos. Especies representativas da nosa fauna. Importancia económica, sanitaria e alimenticia.

Invertebrados artrópodos. Insectos, crustáceos, arácnidos e miriápodos. Especies representativas da nosa fauna. Importancia económica, sanitaria e alimenticia.

Filum cordados. Caracteres xerais e clasificación. Os vertebrados: características xerais e clasificación. Agnatos e condrictios.

Órganos e funcións de nutrición nos vertebrados.

Órganos e funcións de relación nos vertebrados.

Órganos e funcións de reprodución nos vertebrados.

Outros recursos bióticos. Aproveitamento medicinal, ornamental, agropecuario, avícola, pesqueiro. A biotecnoloxía.

Ecoloxía. Poboacións, comunidades e ecosistemas. Dinámica das poboacións. Interaccións no ecosistema. Relacións intra e interespecíficas.

O ecosistema en acción. Estrutura, funcionamento e autorregulación do ecosistema.

A paisaxe: compoñentes e interpretación. Paisaxes españolas características. A paisaxe como recurso estético. Impactos na paisaxe. Espazos protexidos.

Os impactos ambientais das actividades humanas. Os grandes impactos globais.

Os problemas ambientais e as súas repercusións políticas, económicas e sociais. Saúde ambiental e calidade de vida. A educación ambiental.

Anatomía e fisioloxía dos aparellos dixestivo e urinario humano. Hábitos saudables. Principais enfermidades.

Anatomía e fisioloxía dos sistemas circulatorio e respiratorio humano. Hábitos saudables. Principais enfermidades.

Nutrición e alimentación. Hábitos saudables. Principais enfermidades. As persoas como consumidores.

O medio interno: sangue, linfa e líquidos intersticiales. Hábitos saudables. Principais enfermidades.

Anatomía e fisioloxía do sistema nervioso humano. Alteracións do sistema nervioso na sociedade actual. Hábitos saudables. A saúde mental.

Anatomía e fisioloxía dos órganos dos sentidos no ser humano. Hábitos saudables e principais enfermidades.

Anatomía e fisioloxía do sistema endocrino. Regulación neuroendocrina. Principais alteracións.

Anatomía e fisioloxía do aparello locomotor. Hábitos posturales adecuados e principais enfermidades.

Os cambios corporais ao longo da vida. A sexualidade e a reprodución. Anatomía e fisioloxía dos aparellos reprodutores. Hábitos saudables e principais enfermidades.

A saúde e a enfermidade. Evolución do concepto de saúde. As enfermidades do noso tempo. As drogodependencias. Estilos de vida saudables.

O sistema inmunológico. A inmunodeficiencia. Os soros e as vacinas: descubrimento histórico e importancia sanitaria e económica.

A xenética mendeliana. A teoría cromosómica da herdanza. As mutacións.

A xenética molecular. A enxeñería xenética e as súas aplicacións. A súa dimensión ética.

A natureza da evolución. Mecanismos e probas. Principais teorías.

Evolución da concepción de Ciencia. As revolucións científicas e os cambios de paradigmas da Bioloxía e a Xeoloxía. A ciencia como proceso en construción. Os científicos e os seus condicionamentos sociais. As actitudes científicas na vida cotiá.

Momentos craves na historia da Bioloxía e a Xeoloxía. A Bioloxía e a Xeoloxía española no contexto mundial. Principais áreas de investigación actual. Relaciónelas/Ciencia/Tecnoloxía/Sociedade na Bioloxía e Xeoloxía.

Sistemas materiais. Propiedades xerais e específicas. Aplicacións. Comportamento dos gases. Estrutura da materia. Teoría cinética e teoría atómicomolecular. Papel dos modelos e das teorías.

Clasificación dos elementos químicos. Sistema Periódico. Ligazón química. Xustificación das propiedades das substancias en función da súa ligazón. Recoñecemento de substancias de uso común como acedos, bases, metais etc.

Cambios na materia. Reaccións químicas. Intercambios enerxéticos. Estequiometría. Factores que afectan o desenvolvemento das reaccións. A súa importancia na evolución da sociedade.

Estudo do movemento. Forzas, efectos sobre os corpos. Leis de Newton. Estática dos corpos ríxidos. Condicións de equilibrio. Estática de fluídos.

O problema da posición da Terra no Universo. Sistemas geocéntrico e heliocéntrico. Gravitación universal. Peso dos corpos. Importancia histórica da unificación da gravidade terrestre e celeste.

A enerxía. Transformación, conservación e degradación. Traballo e calor, procesos de transferencia de enerxía. Efectos e propagación da calor. Propagación de enerxía sen transporte de masa: movemento ondulatorio. Luz e son.

Natureza eléctrica da materia. Corrente eléctrica. Electromagnetismo. Indución electromagnética. A enerxía eléctrica: unha forma privilexiada de enerxía. Evolución nas necesidades enerxéticas da sociedade. Enerxías alternativas.

O traballo experimental na área de ciencias. Utilización do laboratorio escolar. Normas de seguridade.